« Η Αποτελεσματικότητα της Νευροεξελικτικής Αγωγής στην
Εγκεφαλική
Παράλυση»
Η έρευνα αυτή πραγματοποιήθηκε στο κέντρο αποκατάστασης
παιδιών
« Ανάπτυξη » στην Αθήνα διεκπεραιώθηκε από την
Παπανδρίκου Μαριάνθη και παρουσιάστηκε στο 10 βαλκανικό
συνέδριο
φυσικοθεραπείας στις 27,28,29 Μαΐου του 2005 στη Δράμα.
Εισαγωγή
Η Εγκεφαλική Παράλυση (Ε.Π.) κατέχει κύριο μέρος στην
παιδική
νευροπαθολογία και καλύπτει ένα μεγάλο φάσμα καταστάσεων,
στο οποίο τα
παιδιά παρουσιάζουν έλλειμμα του κινητικού ελέγχου και
μία διαταραχή
στην στάση και την κίνηση εξαιτίας βλάβης ή
δυσλειτουργίας στον
αναπτυσσόμενο εγκέφαλο.
Δεν υπάρχει απόδειξη ότι η φυσιοθεραπεία θα διορθώσει το
νευρολογικό
έλλειμμα, αλλά υπάρχουν αποδείξεις ότι η θεραπεία
καλυτερεύει την
συνολική ανάπτυξη.
Ιδιαίτερη διάσημη και ευρέως διαδεδομένη σε παιδιά με
εγκεφαλική
παράλυση είναι η μέθοδος των Bobath(1957) ,γνωστή ως
Νευροεξελικτική
Αγωγή, η οποία προσαρμόστηκε, διαφοροποιήθηκε και
εμπλουτίστηκε σύμφωνα
με τα σύγχρονα δεδομένα της νευροφυσιολογίας,
κινησιολογίας και
αναπτυξιολογίας.
Στην εργασία αυτή προσπάθησα να μελετήσω την
αποτελεσματικότητα της
Νευροεξελικτικής Αγωγής χρησιμοποιώντας τα έγκυρα και
αξιόπιστα εργαλεία
αξιολόγησης GMFM(Gross Motor Function Measure)
και
PEDI(Pediatric
Evaluation
of Disability Inventory).
Το
GMFM(GROSS MOTOR FUNCTION MEASURE) αναπτύχθηκε από μια αναγνωρισμένη
ανάγκη αξιολόγησης και μέτρησης αλλαγών της αδρής
κινητικής
λειτουργίας.( Russell et al, 1993)
Το PEDI αναπτύχθηκε σε μία προσπάθεια να παρασχεθεί στα
παιδιά και τους
εφήβους με ειδικές ανάγκες, μία γενική αξιολόγηση των
λειτουργικών
ικανοτήτων και της απόδοσής τους. Στόχος ήταν να υπάρχει
ένα εργαλείο
υπεύθυνο που θα ανιχνεύει τις αλλαγές της
λειτουργικότητας ως αποτέλεσμα
της φυσιοθεραπευτικής παρέμβασης. (Kothari et al, 2003)
Μεθοδολογία
Σχεδιασμός της έρευνας
Στην συγκεκριμένη εργασία, μία πειραματική έρευνα
(experimental
research) με μία ομάδα μελέτης (one group design),
χρησιμοποιήθηκε για
να καθοριστεί η αποτελεσματικότητα της νευροεξελικτικής
αγωγής μεθόδου
Bobathσε άτομα νηπιακής και παιδικής ηλικίας με
Εγκεφαλική Παράλυση (Ε.Π.).
Πληθυσμός
Επιλογή δείγματος
Δεκατέσσερα άτομα, 8 κορίτσια και 6 αγόρια, με μία μέση
ηλικία 3ετών και
10 μηνών, επιλέχθηκαν ανάμεσα σε 39 άτομα ίδιας ηλικίας
που συμμετέχουν
σε πρόγραμμα Νευροεξελικτικής αγωγής Bobathστο κέντρο
αποκατάστασης
ατόμων με κινητικές διαταραχές «ανάπτυξη» Στην έρευνα
συμμετείχαν ο ένας
ή/ και οι δύο γονείς των παιδιών στους οποίους ο
ερευνητής έπαιρνε
συνέντευξη.
Κριτήρια επιλογής
Ο πληθυσμός της έρευνας αυτής αποτελούνταν από 14 παιδιά
που έπρεπε να
πληρούν τα ακόλουθα κριτήρια:
Διάγνωση Ε.Π.
οποιουδήποτε τύπου
Συμμετοχή σε
πρόγραμμα Νευροεξελικτικής αγωγής Bobath
Ηλικία από 2 ως
7,5 ετών
Φυσιολογική όραση
και ακοή
Συνεργασία με τον
γονέα/ τους γονείς
Κριτήρια απόρριψης
Διάγνωση άλλων
νοσημάτων εκτός Ε.Π.
Ηλικία κάτω των 2
ετών
Ηλικία άνω των
7,5 ετών
Διαταραχές όρασης
ή ακοής
Μεταβλητές
Ανεξάρτητη μεταβλητή
Τα άτομα που αποτέλεσαν το δείγμα της συγκεκριμένης
έρευνας συμμετείχαν
σε πρόγραμμα νευροεξελικτικής αγωγής Μέθοδος Bobath
Εξαρτημένη μεταβλητή
Η αδρή κινητικότητα και η λειτουργικότητα των ατόμων που
αποτέλεσαν το
δείγμα μετρήθηκαν από τον ερευνητή μέσω των τεστ
αξιολόγησης
GMFM(GrossMotorFunctionMeasure)
και
PEDI(PediatricEvaluationofDisabilityInventory),
στην αρχή και
στο
τέλος ενός τριμήνου θεραπείας.
Αποτελέσματα
Τα αποτελέσματα των στατιστικών αναλύσεων και από τα δύο
τεστ είναι πολύ
ενθαρρυντικά και επιβεβαιώνουν την υποκειμενική άποψη των
εξειδικευμένων
στη Νευροεξελικτική Αγωγή θεραπευτών που υποστηρίζουν με
θέρμη την
αποτελεσματικότητα της Νευροεξελικτικής Αγωγής.
Δραστηριότητες GMFM
Λειτουργικές δραστηριότητές ανεξάρτητα PEDI
Δραστηριότητες με προσφερόμενη βοήθεια PEDI
Συζήτηση
Τα δεκατέσσερα παιδιά που συμμετείχαν στην έρευνα
ακολουθούσαν πρόγραμμα
Νευροεξελικτικής Αγωγής – NDT-στο κέντρο « Ανάπτυξη» από
εξειδικευμένους
θεραπευτές.
Σκοπός της έρευνας ήταν να εξετάσει κατά πόσο τα παιδιά που
ακολουθούν
Νευροεξελικτική Αγωγή –NDT- σημειώνουν βελτίωση στις
κινητικές και
λειτουργικές τους δραστηριότητες.
Σε αυτό τον μικρό αριθμό δείγματος οι διαφορές που
παρουσιάστηκαν από
τις δύο μετρήσεις είναι στατιστικά σημαντικές και
επιβεβαιώνουν την
αποτελεσματικότητα της Νευροεξελικτικής Αγωγής – NDT- σε
παιδιά με
εγκεφαλική παράλυση.
GMFM
Σημαντική βελτίωση της αδρής κινητικής λειτουργίας σημειώθηκε
κατά
την διάρκεια των τριών μηνών εφαρμογής της
Νευροεξελικτικής Αγωγής
NDT όπως παρουσιάσθηκε στην συνολική βαθμολόγηση μεταξύ
των δύο
μετρήσεων του GMFM.
Αυτό το αποτέλεσμα μπορεί να θεωρηθεί προβλέψιμο αφού
υποστηρίζεται στηn
ιδέα των Bobathπου εστιάζει στην προετοιμασία για κίνηση,
στην
επαναλαμβανόμενη άσκηση και τελικά καταλήγει στο κέρδος
νέων
λειτουργικών δραστηριοτήτων.(Mayston 2001b)Η
Νευροεξελικτική Αγωγή
δίνει μεγάλη σημασία στον τρόπο εκτέλεσης της κίνησης,
γεγονός που
επηρεάζει την ικανότητα εκτέλεσης της κίνησης και βοηθάει
στην
παρεμπόδιση δευτερογενών παραμορφώσεων, το οποίο τελικά
ενισχύει την
απόδοση περισσότερων λειτουργικών δραστηριοτήτων στο
μέλλον. (Mayston 1992)
PEDI
Μεγαλύτερες διαφορές εμφανίστηκαν στα αποτελέσματα των
δύο μετρήσεων
του PEDI μετά την εφαρμογή της Νευροεξελικτικής Αγωγής,
γεγονός που
μας επιτρέπει να θεωρήσουμε το εργαλείο αυτό πιο
ευαίσθητο στις αλλαγές,
ενώ καταλήγουμε στο συμπέρασμα πως οι διαφορές στην
αυτοεξυπηρέτηση και
στην απόδοση καθημερινών δραστηριοτήτων ,που εξετάζει το
PEDI, είναι πιο
εμφανείς σε σχέση με την αλλαγή θέσεων και την μετακίνηση
που εξετάζει
το GMFM.
Συμπέρασμα
Το δείγμα του πληθυσμού της έρευνας δεν ήταν ιδιαίτερα
αντιπροσωπευτικό
λόγω του μικρού αριθμού αλλά και της ανομοιογένειας των
ασθενών όσο
αφορά την ηλικία, την μορφή της εγκεφαλικής παράλυσης,
την βαρύτητα της
κατάστασης, κ.ά.
Τα παιδιά έδειξαν σημαντική βελτίωση της αδρής
κινητικότητας και των
καθημερινών δραστηριοτήτων καθώς και μείωση της «Παροχής
Βοηθείας»,όπως
συμπεραίνουμε από τα αποτελέσματα του GMFMκαι PEDI,
ύστερα από τρεις
μήνες εφαρμογής της Νευροεξελικτικής Αγωγής –NDT. Σαν
τελικό συμπέρασμα
θα μπορούσαμε να αναφέρουμε ότι επειδή ο αριθμός των
περιστατικών είναι
μικρός δεν μπορούμε να καταλήξουμε σε ασφαλή συμπεράσματα
αλλά έχουμε
σοβαρές αντικειμενικές ενδείξεις για την
αποτελεσματικότητα της
Νευροεξελικτικής Αγωγής σε παιδιά με εγκεφαλική παράλυση.
Η περαιτέρω
μελέτη σε μεγάλο αριθμό περιστατικών θα μας δώσει
ασφαλέστερα
συμπεράσματα για τη στήριξη της αποτελεσματικότητας της
μεθόδου NDT–
Bobath.
