Ομαδική φυσικοθεραπεία σε παιδιά με εγκεφαλική παράλυση

Ομαδική φυσικοθεραπεία σε παιδιά με εγκεφαλική παράλυση


Η εργασία αυτή πραγματοποιήθηκε στο Κέντρο Αποκατάστασης Ανάπτυξη
και παρουσιάστηκε από την Ελένη Μπλαζάκη στο 10ο Πανελλήνιο συνέδριο
του Πανελλήνιου συλλόγου φυσικοθεραπευτών το 2000 στην Αθήνα
και έλαβε το πρώτο βραβείο καλύτερης εργασίας.

Τα παιδιά με εγκεφαλική παράλυση είναι παιδιά με ειδική ζωή.

Από μωρά έχουν ένα επιβαρυμένο καθημερινό πρόγραμμα με θεραπείες,
νάρθηκες, μαθήματα, ιατρικές εξετάσεις κ.λ.π. Δεν υπάρχει χρόνος και
πολλές φορές διάθεση από τους γονείς να κάνουν κάτι ευχάριστο για αυτά.
Στην εφηβεία η κινητική του εικόνα είναι σχετικά σταθεροποιημένη, ωστόσο
είναι καλό να έχουν μια μυοσκελετική συντήρηση.
Η εφηβεία είναι μια ηλικία που  δεν αντέχουν  τίποτα. Σταματούν τα
θεραπευτικά προγράμματα ή αντιδρούν στις πιέσεις των γονιών και είναι
αρνητικά στην θεραπεία. Κάποιες φορές σταματούν και μετά επιστρέφουν
οικειοθελώς γιατί αισθάνονται δυσκινησία. Κάποια δοκιμάζουν γυμναστήριο
χωρίς επιτυχία ή ακυρώνονται δραματικά αν προσπαθήσουν για κάποια
δραστηριότητα όπως χορός, άθλημα κ.λ.π.
 Αυτή η ομάδα παιδιών δημιούργησε την ανάγκη ενός προγράμματος
φυσικοθεραπείας με άλλα χαρακτηριστικά. Κύριο στοιχείο είναι ότι είναι
ομαδικό με ένα θεραπευτή σε θέση καθοδηγητή.

Χαρακτηριστικά ομαδικού προγράμματος φυσικοθεραπείας

Επιλογή παιδιών

1)Να είναι παιδιά με δυνατότητα να βαδίζουν ανεξάρτητα. Συνήθως
είναι ημιπληγίες και διπληγίες.
2)Να έχουν καλό επίπεδο συνεργασίας για να αντιλαμβάνονται καλώς
τις οδηγίες αφενός και αφετέρου για να ΄΄δέσει΄΄ η παρέα μεταξύ τους.
3)Να είναι συνομήλικοι περίπου 15-18 ετών για να έχουν κοινά ενδιαφέροντα.
Όπως βλέπουμε στην επιλογή φτιάχνουμε μια ΄΄παρέα΄΄ όπου μπορεί να
αναπτυχθεί φιλία και διάθεση για συνεύρεση.

Επιλογή προγράμματος

1)Το πρόγραμμα αρχίζει με διατάσεις που είναι κύριο θέμα στο
σώμα του εφήβου. Υπάρχουν αρχόμενες βραχύνσεις λόγω ύψους
που μειώνουν την κινητικότητα. Οι διατάσεις είναι τροποποιημένες
να γίνονται με το βάρος του σώματος και με λίγη βοήθεια
από το χέρι του θεραπευτή.
2)Πρόγραμμα ενδυνάμωσης κοιλιακών ραχιαίων κορμού,γλουτιαίων
για όλους, διότι πάντα υπάρχει ένας βαθμός κεντρικής υποτονίας.
3)Στο πρόγραμμα εντάσσονται ασκήσεις συντονισμού μελών με
ταχύτητα και ρυθμό. Ασκήσεις που θυμίζουν αεροβική και αυξάνουν την
εγρήγορση τους στις καθημερινές δραστηριότητες.
4)Επειδή η εφηβεία είναι η ηλικία της εντροπίας σε νοητικό, ψυχικό
και σωματικό επίπεδο, το πρόγραμμα έχει στοιχεία ελέγχου.
Ασκήσεις που θυμίζουν yoga. Ισομετρικές ασκήσεις
σε θέσεις ενάντια στην βαρύτητα.Σταθερή παραμονή σε αυτές τις θέσεις
βοηθούν τον έλεγχο του σώματος και του νου.
5)Δίνουμε μικρό χρόνο για ειδικές ασκήσεις όπου κάθε παιδί δίνει
έμφαση στο επιβαρημένο μέλος του. Ενδεχομένως να είναι και υποομάδες
με την ίδια επιβάρυνση και τις ίδιες ασκήσεις.
6)Η δυσκολία του προγράμματος είναι προσαρμοσμέν η ώστε να
μπορούν να το εκτελέσουν όλα τα παιδιά. Κάποια το κάνουν καλύτερα
γιατί μπορούν, κάποια λιγότερο καλά γιατί τόσο μπορούν.
Η ενίσχυση είναι για όλα.

Επιλογή ύφους προγράμματος

1)Το πρόγραμμα έχει χαλαρά σημεία με αστεία, μουσική και μικρές
εκπλήξεις όπως : ένα ομαδικό παιχνίδι, ή εκμάθηση ενός νεανικού χορού κ.λ.π.
2)Ο θεραπευτής δίνει τις οδηγίες και διορθώνει με τα χέρια του με
ύφος καθοδηγητικό-συμβουλευτικό (όχι το προστακτικό των παραγγελμάτων).
3)Όταν τα παιδιά μιλούν μεταξύ τους και δεν εκτελούν το πρόγραμμα
τα επαναφέρει με χαλαρό και ήπιο τρόπο.
4)Δείχνουμε οικειότητα και αγάπη. Αγκαλιάζουμε τα παιδιά, γελάμε,
εκτελούμε τις ασκήσεις μαζί και ενδεχομένως δεν τα καταφέρνουμε καλά
ώστε να είναι αστείο. Γενικά αφήνουμε τα εφηβικά μας στοιχεία να
υπερισχύσουν.
Δεν ξεχνάμε ότι οι έφηβοι με εγκεφαλική παράλυση έχουν χαρεί λιγότερο
από άλλα παιδιά και ίσως να χαρούν λιγότερο από άλλους ενήλικες.
Η ομάδα εφήβων λειτουργεί στο κέντρο μας περιοδικά όταν συμπίπτουν τα
κοινά χαρακτηριστικά της κατάστασής  τους που απαιτούνται με τις
σχολικές και φροντιστηριακές τους υποχρεώσεις.
Σήμερα τους δίνουμε και την εναλλακτική ψυχαγωγική άσκηση της
θεραπευτικής κολύμβησης.